Sporty tradycyjne w praktyce – międzynarodowy projekt “Sports against bullying”

uczestnicy projektu bullying

Praktyczne znaczenie sportów tradycyjnych

Jak już wielokrotnie pisałem, sporty, gry i zabawy tradycyjne mają wiele praktycznych zastosowań. Mogą one służyć np. jako narzędzia pomagające w przeciwdziałaniu takim zjawiskom, jak dyskryminacja, przemoc i agresja rówieśnicza w szkole.

Takie gry służą bowiem często budowaniu pozytywnych relacji międzyludzkich, o czym pisałem już m. in. tutaj i tu.

W Polsce mamy ciekawe, rodzime sporty tradycyjne, które mogą służyć takim celom – są to np. pierścieniówka oraz ringo.

Europejski projekt Sports against bullying

Zostały one (lub jeszcze zostaną) wykorzystane w w/w celu w międzynarodowym, unijnym projekcie Sports against bullying, w którym biorę aktywny udział jako badacz i ekspert ds. sportów tradycyjnych Instytutu Rozwoju Sportu i Edukacji. To wspólna inicjatywa partnerów z 5 krajów: Bułgarii, Turcji, Słowenii, Portugalii i Polski.

O pierwszej części projektu pisałem tutaj. Niedawno przyszedł czas na drugą – praktyczny trening dla nauczycieli z zakresu przeciwdziałania agresji rówieśniczej i wykorzystania sportu w tym celu. Odbył się on w Płocku w dn. 17-22 listopada br. Naszym gospodarzem była Szkoła Wyższa im. Pawła Włodkowica.

Pierwsze dni treningu w ramach projektu “Sports against bullying”

W pierwszych dwóch dniach treningu zajęliśmy się tematyką dyskryminacji i agresji rówieśniczej w szkole (ang bullying). To były dni, którym “przewodziły” delegacje ze Słowenii i Portugalii.

Omówiliśmy podczas nich ważne kwestie:

  • co to jest bullying (dyskryminacja, agresja, zastraszanie),
  • jakie są stereotypy prowokujące takie zachowania,
  • jak je rozpoznać i jak im przeciwdziałać.

Docelowo, w projekcie powstaną ważne, praktyczne narzędzia, pomocne dla nauczycieli i rodziców w przeciwdziałaniu takim zjawiskom.
Do tego celu wykorzystamy sport (w tym sporty tradycyjne) jako istotne narzędzia, pomocne w walce przeciwko tym negatywnym zachowaniom.

projekt bullying
Zaczynamy trening dla nauczycieli – zajęcia warsztatowe
słowenia - projekt bullying
Delegaci ze Słowenii wprowadzają nas w tematykę “bullying”

Obok części teoretycznej, mieliśmy też ciekawe zabawy integracyjne. Jedna z nich polegała na tym, że naklejaliśmy karteczki na plecy innych osób z nazwą zwierzęcia i kolorem. Następnie chodziliśmy po sali i zadawaliśmy pytania, na które nasi rozmówcy mogli odpowiadać tylko “tak” lub “nie”.

Staraliśmy się, dzięki uzyskanym odpowiedziom, odgadnąć nazwę zwierzęcia i kolor z karteczki na naszych plecach.

gramy w karteczki - gra tradycyjna
Zabawa integracyjna przeprowadzona przez Portugalczyków

Trzeci dzień spotkania

W połowie naszego treningu, przyszedł czas na teoretyczne i praktyczne zajęcia, przeprowadzone przez delegację z Bułgarii.

Podczas sesji teoretycznej, omówili oni między innymi bardzo ciekawe zagadnienie tzw. Edukacji przez Sport (ang ETS). Chodzi tu o wykorzystanie potencjału sportu jako narzędzia służącego kształtowaniu i promowaniu pozytywnych wartości oraz nauczaniu ważnych kompetencji i umiejętności społecznych.

Wszyscy dyskutowaliśmy, jak wykorzystać siłę sportu do promowania integracji i włączania społecznego, tolerancji, budowania pokojowego społeczeństwa, współpracy w zespole, odpowiedzialności, krzewienia postaw fair play etc.

bułgaria - projekt bullying
Bułgarzy omawiają koncepcję Edukacji przez Sport (ETS)

W części praktycznej zagraliśmy w … ludzkie piłkarzyki 🙂

Byliśmy ustawieni w kilka rzędów (obrońców, pomocników i napastników), ale poruszaliśmy się tylko po swojej linii, trzymając się pod ręce, jak w popularnych piłkarzykach.

Każdy miał przy tym swoją rolę, np. był osobą wspierającą innych lub przeciwnie – dyskryminującą i krytykującą.

Po grze omawialiśmy nasze uczucia, emocje, towarzyszące rozgrywce z podziałem na role.

gry tradycyjne
Po grze w “ludzkie piłkarzyki” – omawiamy towarzyszące nam emocje, związane z pełnioną przez nas podczas gry rolą

To był bardzo ciekawy przykład wykorzystania sportu do celów edukacyjnych.

Przedostatni dzień spotkania – wystąpienia tureckie

W przedostatnim dniu naszego treningu dla nauczycieli w ramach międzynarodowego projektu “Sports against bullying” delegacja z dwóch instytucji tureckich omawiała ważne kwestie, związane z problemem agresji i dyskryminacji w szkołach oraz ich przeciwdziałaniu.

Mówiliśmy m. in. o tym, co należy uznać za “peer bullying” (powtarzające się akty przemocy, agresji czy dyskryminacji rówieśniczej), kto może stać się jego ofiarą, jak reagować na takie zdarzenia etc.

W części warsztatowej staraliśmy się zrozumieć, jak może się czuć ofiara takich zachowań. Uczyliśmy się także, jak jako rodzice lub przyszli rodzice możemy komunikować się z naszymi dziećmi, żeby im pomóc radzić sobie z tego typu sytuacjami.

Dilek - sport against bullying
Dilek z Turcji omawia jedno z ćwiczeń warsztatowych – jak czuje się osoba, która doświadcza przemocy i dyskryminacji rówieśniczej

Rysowaliśmy też plakaty z hasłami przeciw przemocy rówieśniczej.

plakat - projekt bullying
“Jeśli dyskryminujesz, sam możesz paść ofiarą dyskryminacji!”

Mieliśmy także ciekawe, integracyjne zajęcia praktyczne z wykorzystaniem m. in. gier tradycyjnych:

  • labirynt – podobny do jednej z wersji “kotka i myszki” – jedna osoba goni drugą, a wszyscy pozostali tworzą labirynt, trzymając się za ręce i zmieniając pozycje,
  • b) gwiazda – rzucaliśmy do siebie piłki tenisowe i staraliśmy się na sygnał odpowiadać na pytania związane z problematyką przemocy w szkole,
  • c) action bound – ciekawy rodzaj gry z wykorzystaniem infrastruktury lokalnej, z tematyką szkolenia jako motywem przewodnim.
gwiazda - gra tradycyjna
Gramy w “gwiazdę”

Wieczór u “Dzieci Płocka”

Wieczorem wzięliśmy udział w spotkaniu w siedzibie Harcerskiego Zespołu Pieśni i Tańca “Dzieci Płocka” im. Druha Wacława Milke.

W pierwszej części spotkania nasi goście obejrzeli krótkie przedstawienie taneczne, przygotowane przez najmłodszą grupę tancerzy “Dzieci Płocka”.
Druga część to zajęcia warsztatowe – uczestnicy projektu z Portugalii, Słowenii, Turcji i Bułgarii mieli okazję zatańczyć polskie tańce narodowepoloneza i oberka.

dzieci płocka
Przedstawienie prezentowane przez jedną z grup Dzieci Płocka
taniec
Zajęcia warsztatowe – nasi gości tańczą poloneza
polonez
taniec - dzieci płocka
Taniec boogie-woogie;)

“Dzień polski” – międzynarodowa konferencja, prezentacja i zajęcia praktyczne na zakończenie projektu “Sports against bullying”

Ostatni dzień treningu – piątek, 22.11 – był “dniem polskim”. Na zakończenie naszego spotkania zorganizowaliśmy międzynarodowe seminarium nt. Wykorzystania sportu w przeciwdziałaniu agresji rówieśniczej w szkole.

Podczas niej liderzy i partnerzy projektu – Diana Goncalves z Portugalii, Igor Razbornik ze Słowenii i ja (w imieniu Patrycji Jaksim) oraz doc. dr Jan Harasymowicz i dr Lena Jędrzejak – omówili bardzo ważne, teoretyczne i praktyczne zagadnienia, związane z tym tematem.

Diana - projekt bullying
Diana z Portugalii omawia dotychczasowe rezultaty projektu
igor
Igor ze Słowenii mówi o konsekwencjach przemocy i dyskryminacji rówieśniczej
bartosz prabucki
W imieniu Patrycji Jaksim mówię o informacyjnej kampanii marketingowej online nt. zjawiska bullying

Na koniec całego szkolenia wystąpiłem z prezentacją nt. społecznych i kulturowych wartości sportów tradycyjnych.

inspirowany sportem - wystąpienie
Moje wystąpienie nt. “społecznych i kulturowych wartości sportów tradycyjnych”

Później zagraliśmy jeszcze w polską grę tradycyjną. Nie było tym razem warunków na wykorzystanie pierścieniówki, więc zagraliśmy w ringo.

Posłużyło ono do gry edukacyjnej o nazwie asertywny krytyk. Jej szczegółowy opis (podobnie jak pierścieniówki) będzie można znaleźć w ogólnodostępnych materiałach szkoleniowych, które powstaną jako efekt końcowy całego projektu.

About the author

Nazywam się Bartosz Prabucki i jestem pasjonatem sportów, gier i zabaw. Prowadzę bloga Inspirowany Sportem.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *